Bloggers

Een overzicht van blogs geschreven door aanbieders die zich hebben aangesloten bij e-Learning.nl.


Van Wilfred Rubens (redactie) | 09-09-2016 | Article Rating | (0) reacties

Veroorzaakt nieuwe technologie een revolutie in het onderwijs?

Gisteren en eergisteren had ik een Twitter-conversatie met Donald Clark over de vraag of nieuwe technologieën een revolutie hebben veroorzaakt binnen het onderwijs. Tot mijn verbazing vond Donald Clark van wel, en ik van niet. Dat vraagt om een nadere toelichting.

Aangezien ik Twitter niet geschikt vind voor meer verdiepende discussies, grijp ik weer terug op mijn weblog voor een reflectie op deze conversatie. Ten behoeve van Donald heb ik een Engelstalige samenvatting aan het eind van deze bijdrage geplaatst.

De aanleiding vormde een tweet van Donald naar een vernieuwend product voor online leren. Op het beeldscherm las ik de tekst:

revolution in online learning

Dit leidde onder meer tot de volgende conversaties:

twitter conversatie

Volgens mij is het goed om eerst stil te staan bij de term ‘revolutie’, te kijken naar de impact van nieuwe technologie op zich, en vervolgens te kijken naar de relevantie en effecten voor het onderwijs en online learning.

De Britse wikipedia -één van Clark’s revolutionaire technologieën- definieert ‘revolutie’ als volgt:

A revolution (from the Latin revolutio, “a turn around”) is a fundamental change in political power or organizational structures that takes place in a relatively short period of time when the population rises up in revolt against the current authorities.

Het gaat dus om een fundamentele verandering die zich in betrekkelijk korte tijd voltrekt. Deze verandering hoeft niet alleen gevolgen te hebben voor machtsverhoudingen, organisatiestructuren, economieën en culturen. Revoluties in het onderwijs en online leren impliceren dan fundamentele veranderingen die zich in korte tijd voltrekken op het gebied van systeem, organisatie, curriculum en de didactiek (wat en hoe). Het begrip ‘disruptieve innovatie’ is mijns inziens verwant met dergelijke revoluties.

Zijn technologieën in staat een revolutie te veroorzaken? Het technologisch determinisme gaat er wel vanuit dat technologie sociale structuren en culturele waarden van een samenleving kunnen sturen. Iemand als Marshall McLuhan geloofde bijvoorbeeld in een grote invloed van technologieën op ons gedrag. Meestal kijken onderzoekers met meer nuance naar relaties en verbanden tussen veranderingen en technologieën. Er is eerder sprake van een meer complexe verwevenheid van sociale, culturele, economische en technologische ontwikkelingen. Zijn we bijvoorbeeld anders gaan communiceren dankzij smarthones en sociale media, of hadden we behoefte aan andere manieren van communiceren, en gebruiken we daar nieuwe technologieën en media voor?

De afgelopen jaren hebben we veel nieuwe technologieën geadopteerd zien worden die grote invloed hebben (gehad) op de manier waarop we informatie verzamelen, met elkaar communiceren, werkprocessen inrichten, consumentengoederen verhandelen, diensten verlenen enzovoorts. De muziekindustrie en de reisbranche hebben aan den lijve ervaren op welke manier technologie ontwrichtend kan werken. Echter: daarbij gaat het nooit alleen om nieuwe technologie, maar bijvoorbeeld ook om de ontwikkeling van nieuwe business modellen en bedrijfsprocessen (zoals logistiek). Zo heeft Kodak vooral verzuimd om nieuwe business modellen te omarmen, en is men niet zo zeer digitale technologie te laat gaan gebruiken. Daarbij speelt de context van een organisatie een belangrijke rol. Het is eenvoudiger om een nieuw bedrijf als Coolblue te starten, dan om vanuit een bestaande situatie als V&D -met zittend personeel en veel dure gebouwen- een vergelijkbaar business model vorm te geven.

Niveaus didactiek

Bron: Kalz, M. (2012).  Op welke niveaus treden veranderingen op?

Terug naar onderwijs en (online) leren. Heeft technologie daar gezorgd voor of op z’n minst bijgedragen aan een revolutie? Wellicht wel op het niveau van het individu. Ik leer zelf mede dankzij mijn blog en mijn RSS-feedreader anders dan 20 jaar geleden. Meer intens, meer informeel. Ik kan me ook voorstellen dat individuele docenten hun didactiek hebben veranderd met behulp van ICT. Bij mij zelf is wat dit betreft eerder sprake van verbeteringen, niet echt van modificaties of transformaties. Je kunt bijvoorbeeld wel zoekmachines of Wikipedia in je onderwijs gebruiken, maar verandert dat het curriculum of je didactiek echt?

Donald Clark verwijst bijvoorbeeld naar de Khan Academy en naar MOOCs. Wat mij betreft waardevolle initiatieven, maar hebben ze echt geleid tot fundamentele veranderingen? Bij de TU Delft verzorgen ze nog gewoon campusonderwijs. Als ik het goed begrepen hebben, hebben MOOCs daar onder meer bijgedragen aan kwaliteitsverbetering. Dat is echter wat anders dan een ‘revolutie’. Menig leerling gebruikt de Khan Academy om uitleg te krijgen oefeningen te maken. Maar zij gaan ook nog gewoon naar school. Er zijn bij mijn weten geen scholen verdwenen nu we de beschikking hebben over de Khan Academy.

In mei fileerde Will Richardson de bijdrage van laptops en iPads aan transformaties van het onderwijs. Hij stelde onder meer:

The only thing that can help them adequately “adjust to things changing rapidly” is a love of learning and a curious, creative, connected environment in which to learn. Technology can certainly help that, but it’s not the starting point for a different culture in the classroom.

Pedro de Bruyckere, Paul Kirschner en Casper Hulshof verwijzen in hun “Urban Myths about Learning and Education” onder meer naar het onderzoek van Larry Cuban die laat zien dat de praktijk van de klas ondanks technologische ontwikkelingen relatief stabiel is gebleven. Zij verwijzen ook onder meer naar studies van Hattie en Clark & Feldon die onderstrepen dat de effectiviteit van leren wordt bepaald door de wijze waarop media worden gebruikt, en niet door leertechnologieën zelf. Een studie van Sung en Maier bevestigt dit beeld in feite. Pedro, Paul en Casper concluderen:

The medium seldom influences teaching, learning and education, nor is it likely that one single medium will ever be the best one for all situations.

De Bruyckere cs focussen vooral op de effectiviteit van het onderwijs. Dit is natuurlijk wat anders dan een ‘fundamentele verandering’ (de geschiedenis leert overigens dat revoluties lang niet altijd leiden tot verbeteringen).

Ik zie dus geen veranderende onderwijssystemen, schoolorganisaties die verdwijnen als gevolg van technologische ontwikkelingen of fundamenteel andere didactische aanpakken en curricula. Ik zie wel innovaties waar technologie een belangrijke rol speelt, maar die vooral draaien om een nieuwe didactische aanpak en een andere organisatie van het onderwijs (ik denk bijvoorbeeld aan Agora).

Verder denk ik dat er wel een revolutie binnen het onderwijs kan gaan optreden. Bijvoorbeeld als ‘nanodegree-programma’s’ maatschappelijk worden erkend als volwaardig alternatief voor diploma’s, als lerenden mede dankzij blockchain-technologie een eigen leertraject kunnen samenstellen op basis van een scala aan leeractiviteiten van verschillende aanbieders, als we niet meer examineren maar learning analytics in combinatie met profielen gaan gebruiken om lerenden te beoordelen, of als partijen als Coursera toegang krijgen tot het reguliere hoger onderwijs.

Leertechnologie speelt hierbij een belangrijke rol, maar het is vooral veranderende wetgeving, de maatschappelijke acceptatie en de ontwikkeling van nieuwe business modellen die een dergelijke fundamentele verandering bewerkstelligen.

Summary

According to Wikipedia a revolution is

is a fundamental change in political power or organizational structures that takes place in a relatively short period of time when the population rises up in revolt against the current authorities.

Fundamental change and short period of time are key words. Does technology revolutionize? Critics of technological determinism argue that it is an intertwining of technology in a complex field of social, cultural, economic and technological developments. The last decades technology has had a huge impact om society and businesses, but always in combination with the development of new business models and business processes (e.g. logistics).

Did technology lead to educational system changes, organizational changes in schools, changes in curriculum or pedagogy? Maybe individuals have changed the way they learn or teach. In most cases learning technology has lead to improvements or augmentation of learning and teaching.

Moreover, different researchers conclude that this depend on the way learning technology is used. Pedro de Bruyckere, Paul Kirschner en Casper Hulshof for example conclude:

The medium seldom influences teaching, learning and education, nor is it likely that one single medium will ever be the best one for all situations.

Great initiatives like the Khan Academy or MOOCs did not lead to system changes or ‘vanishing school’. Innovations in education depend more on new pedagogical approaches and new ways of organizing education than on technology (e.g. the Dutch school Agora).

Moreover, a revolution in the educational system may occur if for example nano-programs are widely acknowledges as alternative for exams or if initiatives like Coursera get access to ‘mainstream education’. However, this depends on changing legislation, social acceptance and the development of new business models and not only on new technology. Of course, this has nothing to do with the desirability of such a transformation.


Lees het hele artikel


Hoe waardeert u deze bijdrage?




Reacties

Plaats hieronder uw reactie.

Naam (verplicht)

E-mail (verplicht)

CAPTCHA Afbeelding
Voer de hierboven staande code in: