Werken als knowmad 3: zonder gist geen pizza – zonder technologie geen knowmad
Of we vanavond pizza konden eten. Mijn zoon vraagt er al wel vijf dagen naar. Dus nu moet het er maar eens van komen. En ik ga het gelijk goed aanpakken door het deeg zelf te maken. Lekker huiselijk. Een recept voor pizzadeeg van een vriendin. Ingrediënten op het aanrecht. En aan de slag. Het klinkt niet moeilijk, ik moet vooral op tijd beginnen. Want het deeg moet zeker anderhalf uur in de broodbakmachine. Ja, dit vind ik zelf maken 
Het bleek een fluitje van een cent. Al snel was de broodbakmachine hard aan het werk. En na anderhalf uur klonk er een piepje ten teken dat het deeg klaar was. Met de deegroller in de aanslag opende ik de machine. Maar het deeg zag er heel slap en nat uit. Oh jee! Ik wist het gelijk: de gist vergeten! Ik had het op het lijstje met ingrediënten zien staan. Stom! Er was maar 5 gram nodig. Het leek niets. Maar zonder die 5 gram…
Zo is het ook met knowmadisch werken.. het komt wellicht wat minder precies, maar de kracht zit in het geheel! Vaardigheden zijn ook een soort ingrediënten.
Voordat we de vaardigheden induiken, willen we je Farshida Zafar voorstellen: docent en projectleider online onderwijs & innovatie aan de Erasmus Universiteit. Ze heeft afgelopen jaar de eerste ‘SURF Education award’ gewonnen. Mede door haar ambitie, innovatiekracht en vermogen om ideeën in praktijk te brengen. In dit korte filmpje vertelt ze over haar manier van knowmadisch werken:
Welke vaardigheden heeft een knowmad nodig?
Knowmad skills reflect a rich integration of humans, technologies, and new networks
John Moravec, founder of Education Futures en de eerste die het begrip ‘knowmad’ hanteert, schetst tien vaardigheden van een knowmad. Hiernaast vind je daar een vertaling van, met als tiende: “niet gebonden aan leeftijd”. Vaardigheden die belangrijk zijn in de (nabije) toekomst: een voortdurende veranderende werkomgeving, waarin zich complexe vraagstukken voordoen. Vraagstukken waar geen standaard antwoorden of aanpakken voor zijn, maar waarbij we kennis uit diverse disciplines moeten combineren om op nieuwe ideeën te komen. Vraagstukken waarbij samenwerking met anderen (anytime en anywhere) cruciaal is. Waarbij we werken in een omgeving die rijk is aan informatie.
In de MOOC ‘Help, er zit een knowmad in mijn organisatie!’ hebben we deelnemers deze vaardigheden voorgelegd en gevraagd welke vaardigheden voor hen in de afgelopen tijd belangrijker zijn geworden. Of op welke vaardigheden naar hun idee nu een groter beroep wordt gedaan dan enige tijd geleden. Wat herken jij vanuit jouw werkcontext?
Een knowmad… is niet bang om fouten te maken
Meer dan de helft van de deelnemers wil nog beter worden in ‘fouten durven maken’. Tegelijkertijd geeft men aan dat leren van je fouten ook een enorm cliché kan zijn. We roepen heel makkelijk dat je fouten mag maken. Maar is dat eigenlijk zo? Oke, je denkt nu wellicht aan die manager die zegt dat je fouten mag maken, terwijl je als medewerker niet het gevoel hebt dat het echt mag. Maar begin eens bij jezelf. Kun en durf jij fouten te maken? Mag jij falen van jezelf? Brene Brown (hier haar TedTalk) doet onderzoek naar kwetsbaarheid, moed en authenticiteit en een krachtige uitspraak van haar vind ik:
“We denken vaak dat we al iets moeten kunnen, voordat we het mogen proberen.“
Het gaat om moed. Om de bereidheid in de spiegel te kijken en patronen bij jezelf te herkennen en te veranderen. Het gaat om het durven omarmen van imperfectie. Om uitdagingen aangaan, jezelf laten zien, met het risico dat je faalt. Moed is weten dat je kunt falen en er toch helemaal voor gaan. Fouten mogen maken heeft, zoals je ziet, een sterke relatie met continu leren en kunnen af- en aanleren. Als ik mezelf de ruimte durf te geven om te experimenteren met een nieuwe manier van online faciliteren, dan vraagt dit om moed. En om goed zien hoe ik het nu doe en kunnen bedenken wat ik anders zou willen doen. En om oefenen en oefenen zodat ik me deze nieuwe manier eigen kan maken. Misschien geeft het je moed als je in plaats van ‘fouten mogen maken’ tegen jezelf zegt: “ik ga er van genieten om het eens anders te doen.” Mooie uitspraak van een van de deelnemers aan de MOOC!
Een knowmad… beweegt zich makkelijk in netwerken
Toegang tot informatie is overal mogelijk en die informatie stroomt sneller dan ooit. Denk maar aan de snelheid waarmee een roddel tegenwoordig verspreid word, dankzij netwerken om ons heen. De kunst is wel om je weg te vinden in deze netwerken. Om een plek te creëren in deze netwerken. Om verbindingen aan te gaan die voor jou waardevol zijn. Uiteindelijk gaat het niet om de omvang van je netwerken, maar om de kwaliteit en de diepgang van de verbindingen die je hebt met anderen. En om je bekwaamheid om toegang te krijgen tot de kennis en expertise die in deze netwerken aanwezig is. Hier ligt een directe link met het ontwikkelen van nieuwe ideeën. Volgens Peter Hinssen stroomt innovatie heel wat sneller door een netwerk dan door een hiërarchie. “Start-ups bouwen voort op het werk van anderen; open-source initiatieven bouwen voort op de kennis van het collectief; innovatie wordt gevoed door de grote diversiteit binnen netwerken.” Het online gesprek over netwerken wat we hadden in de MOOC, riep bij een van de deelnemers de gedachte op: “als je geen geboren netwerker bent, lijk je nergens meer te komen.” Gelukkig zijn er allerlei acties te bedenken om het effect van netwerken zo groot mogelijk te maken. Curtis Ogden heeft daar een mooi overzicht van 20 acties van gemaakt.
Een knowmad… maakt doelgericht gebruik van sociale technologie
Voor een knowmad is technologie zeer nadrukkelijk een belangrijk hulpmiddel in het werk. Heel bewust ingezet om het werk slimmer en beter te kunnen doen. Ingezet vanuit een specifieke focus. Focus vanuit vakmanschap: waar richt ik mij inhoudelijk op, wat is dan online voor mij interessant, welke bronnen en online plekken zijn helpend in mijn leerproces? En focus vanuit waardevolle netwerken: bij wie kan ik afkijken? Wie kan ik betrekken bij het werk wat ik doe? Met wie kan ik optrekken en samenwerken?
Een knowmad zet technologie heel gericht in om zijn of haar doelen te behalen. Wel is enige ruimte voor ontdekken, exploreren, spelen, verrassingen belangrijk. En het besef dat je die ruimte soms expliciet moet creëren om niet in de valkuil van de ‘information bubble’ te stappen. Het is vooral de kunst om slimmer te worden dan de zogeheten algoritmes. Dat heb je in onze vorige blog (dokters vs internet) al kunnen lezen. Hier nogmaals het pakkend filmpje over algoritmes, wat rondging in de MOOC: hoe algoritmes ons wereldbeeld bepalen.
De vaardigheid om doelgericht gebruik te maken van sociale technologie staat in verbinding met het delen van kennis. Iets waar een flink deel van de deelnemers aan de MOOC grote waarde in ziet, maar nog maar mondjesmaat zegt te doen. Want wie ben ik om te delen? Wat heb ik toe te voegen? Of wat gaan anderen vinden van wat ik deel? Er zijn nog enkele drempels te nemen, maar velen zijn er van overtuigd dat het delen van wat je doet, vindt en gelooft een belangrijke ingredient is voor het maken van verbinding, het opbouwen van netwerken en het ontwikkelen van nieuwe kennis om daarmee op nieuwe ideeën te komen.
Wat nu?
We zijn het gebied aan het ontginnen. Dus al je meedenkkracht is welkom! Vragen die in het online gesprek naar boven kwamen en in het verlengde liggen van de vraag over vaardigheden zijn bijvoorbeeld:
- Wat is het verschil tussen een knowmad en een kenniswerker?
- Wat zijn belangrijke morele competenties om als knowmad over te beschikken?
- Hoe kun je leren om knowmadisch te werken? Hoe werkt dit als je geen geboren netwerker bent?
- Of is het wellicht een kwestie van tijd en kunnen we er dan toch niet meer omheen?
Wat kan jij nu doen? Voer eens een gesprek over knowmadisch werken met collega’s. Welke vaardigheden zie jij als belangrijk vanuit jouw werkcontext? En hoe pakt dit uit als je nadenkt over de toekomst? Wij zijn benieuwd naar jouw inzichten!
Meer lezen? Ook verschenen in de blogreeks ‘Werken als knowmad’:
Het bericht Werken als knowmad 3: zonder gist geen pizza – zonder technologie geen knowmad verscheen eerst op Ennuonline.
Lees het hele
artikel